Jak wyjść ze spółki z o.o.
Można wskazać kilka sposobów czynności prowadzących do utraty statusu wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Najczęstsze z nich to:
- zbycie udziałów
- umorzenie udziałów
- likwidacja spółki
Zbycie udziałów
Najprostszym sposobem na „wyjście” ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zbycie udziałów innemu podmiotowi. Szczegóły co do zbycia udziałów w spółce z o.o. omówiłem w jednym z wcześniejszych wpisów, który dostępny jest tutaj.
Umorzenie udziałów w spółce z o.o.
Umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością polega na tym, że udziały posiadane dotychczas przez wspólnika przestają istnieć w sensie prawnym. Co do zasady za umorzone udziały wspólnik otrzymuje od spółki wynagrodzenie. Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może jednak nastąpić bez wynagrodzenia. Umorzenie udziałów powoduje obniżenie kapitału zakładowego, chyba że odbywa się bez wynagrodzenia lub wypłata wynagrodzenia za umarzane udziały następuje z czystego zysku. Umorzenie udziałów jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy umowa spółki przewiduje taką możliwość. Brak odpowiednich przepisów w umowie spółki uniemożliwia przeprowadzenie umorzenia.
- umorzenie dobrowolne
- umorzenie przymusowe
- umorzenie automatyczne
Dobrowolne umorzenie udziałów następuje za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę. Wymaga podjęcia uchwały wspólników. Umorzenie dobrowolne jest możliwe tylko gdy przewiduje to umowa spółki, przy czym wystarczające jest samo dopuszczenie takiej możliwości w treści umowy spółki, bez wskazywania konkretnego trybu, czy przyczyn umorzenia.
Przymusowe umorzenie udziałów może nastąpić bez zgody wspólnika, którego udziały mają zostać umorzone. Wymaga podjęcia uchwały wspólników, która dodatkowo musi zawierać uzasadnienie. Konieczne jest także stosownego upoważnienia w treści umowy spółki. W przeciwieństwie do umorzenia dobrowolnego, do przeprowadzenia umorzenia przymusowego nie wystarczy jednak zamieszczenie w umowie ogólnego upoważnienia. Umowa spółki musi określać przesłanki i tryb umorzenia przymusowego. W praktyce zwykle umorzenie przymusowe dotyczy przypadków nieprzestrzegania przez wspólnika istotnych dla spółki i pozostałych wspólników zobowiązań, np. naruszenia zakazu konkurencji. Wynagrodzenie przypadające dla wspólnika, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników.
Umorzenie automatyczne jest zbliżone do umorzenia przymusowego, z tą różnicą że następuje ono automatycznie po zajściu określonych w umowie spółki okoliczności, bez konieczności podjęcia uchwały wspólników w przedmiocie umorzenia udziałów. Jeżeli umorzenie automatyczne wymaga obniżenia kapitału zakładowego spółki, uchwałę obniżeniu kapitału podejmuje zarząd, a nie wspólnicy. Zarząd spółki powinien uczynić to niezwłocznie po zajściu zdarzenia powodującego umorzenie.
Dobrowolne i przymusowe umorzenie udziałów jest skuteczne po podjęciu uchwały wspólników o umorzeniu oraz zawarciu umowy zbycia udziałów spółce w celu ich umorzenia. Automatyczne umorzenie udziałów następuje z chwilą zajścia zdarzenia stanowiącego jego podstawę. Jeżeli jednak umorzenie udziałów, bez względu na jego rodzaj, wymaga obniżenia kapitału zakładowego, umorzenie odnosi skutek w dniu rejestracji obniżenia kapitału zakładowego w KRS przez sąd rejestrowy. Wymagane jest przeprowadzenie procedury obniżenia kapitału zakładowego, która trwa zwykle co najmniej około 3-4 miesięcy.
Likwidacja spółki z o.o.
Likwidacja spółki z o.o, prowadzi do zakończenia jej działalności, upłynnienia majątku, utraty podmiotowości prawnej oraz wykreślenia spółki z KRS. Proces likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością omówię szczegółowo w następnych wpisach.